maandag 25 juni 2012

Back to the sixties in een serie natte zomers.

Zomer 2012 wil maar niet vlotten  en de vooruitzichten zijn ook niet bepaald hoogzomers te noemen.
Er wordt ondertussen al beweerd dat het komt door smeltend poolijs  en andere oorzaken.
Dit soort beweringen hoor je in elke matige zomer,  met telkens andere oorzaken.

Zo nam ik eens een duikje in het nieuwsarchief  en vond dat tijdens de zomer van 1956 (die heel koel en nat was)  dat mensen toen dachten dat het door (testen van) waterstofbommen kwam  en dat men jaren eerder  wel eens riep dat de oorzaak weer bij de toename van het vliegverkeer lag.

Ik ging in elk geval maar eens terug in de tijd struinen  en ontdekte een vergelijkbare periode van natte zomers.
Deze periode kende wel koelere zomers (opwarming van ons land) dan de periode waarin we ons nu bevinden, maar op het vlak van neerslag lijkt het wel op nu.

Daarbij hoeft een natte zomer nog niet altijd een slechte te zijn,  wanneer de neerslag vooral valt in flinke buien  in verder warm en zonnige perioden.
Ook andersom kan een droge zomer toch tegenvallen  als het vaak bewolkt is en/of een koele wind dagenlang de gevoelstemperatuur drukt.

Als leidraad nemen we de top-25 natste en droogste zomers.
In de top 25 droge zomers valt het vooral op dat de jaren '70, '80 en '90  vier droge zomers kenden en weinig echt natte zomers (1994 qua droogte wel niet in De Bilt, maar wel in de zuidelijke helft van het land).

Vanaf 1953  komen we dan weer een periode tegen waarin van 17 zomers er 10 te nat waren.
De natte zomers waren 1953, 1954, 1956, 1957, 1960, 1963, 1965, 1966, 1968 en 1969  (met 1961  op een afstandje volgend, maar niet nat genoeg).
Deze natte zomers werden afgewisseld door af en toe een droge (1955, 1959, 1962 en 1967).

Hierbij waren er ook een aantal erg koude zomers (vooral 1954, 1956 en 1965 waren nat en koud,  terwijl 1962 koel maar toch droog was).
De kans is groot dat de mensen destijds ook behoorlijk zaten te klagen en er veel wat geld opzij legden voor een reisje richting het zuiden.

Anno 2012 lijken we bezig aan een vergelijkbare natte serie, maar daarbij niet zoveel koude zomers als in de jaren '50 en '60.
Sterker nog: alleen 2011 was koeler dan het nieuwe gemiddelde en is, ondanks het gevoel anders zegt, warmer dan maarliefst 56 (ja, echt!)  zomers tussen 1906 en 2011!

De natte serie begint min of meer met de zomer van 2002 en daarna zijn ook 2004, 2005, 2007, 2008, 2011 en wellicht ook 2012 te nat.
Ook  2010 en 2001  zijn aan de natte kant, maar missen de top 25 natste (waar 2008 nu overigens ook net niet meer bijhoort omdat 2011 er met superstip in terecht kwam).

Echt droge zomers zijn er sinds 2002 eigenlijk weinig geweest.
Alleen 2003 haalt nog de 25 droogste  en deze was op veel plaatsen ook meteen extreem droog, terwijl 2006 wel behoorlijke droogte kende, maar in het rijtje droge ontbreekt door de moesson in augustus.

Waaraan de vernatting van de zomers in de jaren '50 en '60 werd gewijt?

Een aantal opvallende feitjes die misschien te linken zijn aan dit feit:


In de jaren '50 en '60  was het in West-Afrika ook vaak nat  en daarna weer tientallen jaren droger.
Om dan weer in het  vorige decennium natter te worden.
Deze periode kenden ook regelmatig actiever orkaanseizoenen in de Atlantische oceaan,  evenals het sinds midden jaren '90 ook weer vaker voorkomt dat er veel orkanen ontstaan.

In de jaren '50 en '60 waren er  6 zware stormen in Nederland,  evenveel als tussen 1940 en 1949 (helft minder jaren, maar evenveel stormen).

Terwijl in de (drogere) jaren '70 alleen al  11 zware stormen waren,  de jaren '80  er 5 kenden, de jaren '90 acht  en tussen 2000 en 2010 nog 6.
Dat wijst op waarschijnlijk minder (sterke) westcirculaties in de najaren van de jaren '50 en 60  en meer in de zomer,  wanneer de stormen over het algemeen minder zwaar uitpakken.
Een jaar als 1956 kende echter wel vier stormen in augustus!

Ook de afgelopen jaren kennen regelmatig "lichte" stormen in de zomer (windkracht 8), maar nauwelijks een echte storm in de herfst en winter.
Daarnaast was de zomerstorm van 23 juni 2004 wel bijna een zware,  met aan de kust op een aantal plekken  maarliefst windkracht 9.


Verder ben ik teveel weerleek om hier conclusies uit te trekken, maar het kan wellicht gebruikt (of wordt al gebruikt)  in onderzoek naar het weer en klimaat.




Geen opmerkingen:

Een reactie posten