De laatste jaren zien we vaak warmterecords (en enkele kouderecords) aangescherpt worden.
Dit jaar lijkt op weg naar een warmterecord, tenzij de tweede helft van november en/of december de boel omslaat en we de ijzige kou over ons heen krijgen.
Hoe evolueerden warmterecords? *
*Tussen 1901 en nu, daarvoor zijn er uiteraard ook hele koude of warme maanden geweest
Voor januari stond het record vanaf 1901 een dik decennium op 4,6 graden in 1902 tot in 1916 de wintermaand erg zacht verliep met 6 graden.
5 jaar later was het nog iets zachter met 6,2 graden.
Dit record zou vervolgens maar liefst 54 jaar blijven staan, toen ging de januari van 1975 er met enkele honderdsten overheen.
Een volgende aanscherping zou 32 jaar op zich laten wachten, met bijna 1 graad verschil zou januari 2007 over 1975 heen gaan.
Ook 2008 was zachter dan 1975, maar moest toch nog ruim een halve graad op 2007 toegeven.
Het kouderecord stond even op 1901 (-0,3), werd in 1908 verbroken (-1,2)
21 jaar later ging 1929 er weer onder (-1,4).
11 jaar later werd dat record verpulverd in 1940 met -5,5 graden.
Dat record staat nog steeds, dus al 74 jaar..
Februari was in 1901 ook koud met - 0,9 graden.
16 jaar later werd dit verbeterd met 0,6 graden (- 1,5) om 12 jaar later compleet overklast te worden door de ijskoude februari van 1929 ( - 5,4) .
Dit record stond 18 jaar en werd ingehaald met één tiende ( - 5,5 in 1947).
Weer 9 jaar later stootte 1956 naar de kroon, deze februari staat nog steeds eenzaam bovenaan met - 6,7 als gemiddelde temperatuur..
Qua zachtheid gold 5,6 graden (1903) lang als record.
In 1914 was het enkele honderdsten warmer en het was 1926 waarin het record pas duidelijk werd aangescherpt met 0,7 graden.
Pas weer 35 jaar later was er een vergelijkbare temperatuur: 1961 met enkele hondersten verschil.
Weer 29 jaar later wist de stormachtige februari 1990 het record een fikse tik naar boven bij te stellen met 7,6 graden (1,3 graden warmer).
Bij de lentemaand maart verliep het zo:
1903 7,1 graden
1912 7,5 graden
1938 7,7 graden
1957 8,4 graden
1990 8,5 graden
1991 8,8 graden
Qua kou
1901 3,5 graden
1909 3,0 graden
1917 5,5 graden
1955 5,5 graden (enkele honderdsten kouder?)
April, waar het warmterecord vaak opnieuw verscherpt werd:
1904 9,7 graden
1914 10,1 graden
1934 10,3 graden
1943 10,5 graden
1961 10,5 graden
1987 10,7 graden
1993 11,1 graden
2007 13,1 graden
2011 13,1 graden
Top 3 aprils 50 jaar geleden
01 1961 10,5
02 1943 10,5
03 1949 10,4
Top 3 nu
01 2011 13,1 graden
02 2007 13,1 graden
03 2009 12,2 graden
Dat verschil!
Het record van koelste april stond op:
1903 5,6 graden
1917 4,6 graden
En daarna nooit meer verbroken: een antiek record van bijna een eeuw inmiddels.
Met mei en het koude record zijn we gauw klaar: in 1904 was het gemiddeld 9,2 graden en dat is in de 112 jaar die volgden niet meer verbeterd.
Voor wat de warmte betreft:
1901 12,2 graden
1903 12,8 graden
1911 14,0 graden
1917 14,7 graden
1947 15,1 graden
1992 15,6 graden
2008 15,7 graden
Veel maanden hebben warmterecords die stammen uit de afgelopen 25 jaar.
Echter juni is een uitzondering: hier stamt het record (18,3 graden) uit 1917!
Komende juni alweer 98 jaar geleden, tijd om eens scherper te stellen lijkt me.
Het koelterecord is ook bijna 92 jaar oud, 11,6 graden in 1923.
Julikou gaf 1902 zeven jaar lang een toppositie met 15,5 graden.
In 1907 is het 1,6 graden kouder met 13,9 graden.
1919 doet dit over en staat samen met 1907 nog altijd kil onderaan.
De juli van 1901 was warm en dat warmterecord van 18,7 graden hield 22 jaar stand.
Juli 1923 haalde 18,9 graden.
Vervolgens 1941 (19,2 graden) , 1976 (19,3 graden), 1983 (20,1), 1994 (21,3) en als voorlopig laatste: 2006 (22,3)
Augustus
1911 19,4 graden
1947 19,8 graden
1975 19,9 graden
1997 20,5 graden
De koudere records:
1902 14,8 graden
1912 14,1 graden
1956 14,0 graden
Het kouderecord van september heeft de eeuw inmiddels te pakken, 1912 was de koudste september en deed dit zo goed dat het record nog steeds staat (10.7 graden).
Het record van 1904 werd daarmee ruimschoots verbroken (12,4 graden).
Warmterecord in september:
1901 14,7 graden
1926 15,4 graden
1929 16,0 graden
1947 16,8 graden
1949 17,2 graden
1999 17,4 graden
2006 17,9 graden
Dat van oktober kende de volgende evolutie:
1901 10,3 graden
1906 11,8 graden
1921 12,7 graden
2001 14,2 graden
Een record dat na 80 jaar verpulverd werd.
Inmiddels staat 1921 al op de vijfde plek, aangezien 2005, 2006 en 2014 er ook overheen gingen.
November
1901 5,3 graden
1906 7,9 graden
1913 8,4 graden
1938 8,7 graden
1994 10,1 graden
Qua koude:
1901 5,3 graden
1902 3,7 graden
1910 3,4 graden
1915 2,9 graden
1919 1,8 graden
1921 1,2 graden
Allemaal uit grootvaders tijd (of de vader van grootvader)
December heeft ook een warmterecord dat vrij scherp staat en dit jaar 40 jaar oud is: 7,3graden in 1974.
Het record versloeg de 7,2 graden van 1934.
In 1934 had men 16 jaar gewacht op de verbetering van de zachte december 1918 (5,8 graden), 8 jaar daarvoor was het 5,7 graden gemiddeld.
Het kouderecord:
1901 2,9 graden
1902 en 1903 0,8 graden
1906 0,2 graden
1917 - 0,0
1927 - 1,2
1933 - 2,1
Oudste record: koelste mei, het record staat al 110 jaar.
Jongste record: Warmste april (2011)
Meeste jaren tussen oud record en het verbreken daarvan: 56 jaar (warmterecord november, tussen 1938 en 1994)
Grootste verschil in verbreken record: 4,1 graden (tussen het kouderecord van januari 1929 en januari 1940)
